ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ : 3 แหล่งโบราณคดีทางพุทธศาสนาบน คาราโครัมไฮเวย์ สิรกัป
เมืองสิรกัป (Sirkap City) มหานครโบราณของแคว้นตักศิลา
สิรกัปเคยเป็นมหานครโบราณที่เจริญรุ่งเรือง ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ ภายใต้ระบอบการปกครองของชาติพันธุ์ที่หลากหลาย ตั้งแต่ชาวกรีกไปจนถึงชาวไซเธียน ปาร์เธียน และชาวกุษาณะ เต็มไปด้วยถนน บ้าน ร้านค้า และสถานที่สักการะ แต่เมืองนี้สูญเสียความสำคัญไป ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ หลังการสวรรคตของกษัตริย์กนิษกะแห่งราชวงศ์กุษาณะ ซึ่งได้ก่อตั้งเมืองสิรสุข (Sirsukh) ที่อยู่ใกล้เคียง
สิรกัป แปลว่า ศรีษะที่ถูกตัด และเป็นชื่อของปีศาจในตำนานพื้นบ้าน “ราชาราซาลูกับปีศาจทั้งเจ็ด” ที่กินเนื้อมนุษย์และสังหารวีรบุรุษราชาราซาลู ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ ว่ากันว่าอาศัยและปกครองอยู่ที่นี่ เมืองสิรกัปก่อตั้งโดยกษัตริย์เดเมตริอุสแห่งแบคเทรียน ผู้พิชิตดินแดนต่างๆ ในภูมิภาคนี้ในช่วง 180 ปี ก่อนคริสตกาล และเป็นเมืองที่มีป้อมปราการแห่งที่สองของแคว้นตักศิลา มีอาณาบริเวณที่ประกอบด้วยปลายด้านตะวันตกสุด ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ และเมืองนี้ถูกสร้างขึ้นใหม่โดยกษัตริย์เมนันเดอร์ ที่ 1 (พระเจ้ามิลินด์) และหลังจากที่เมืองเนินภีร์ถูกทำลายลงและกลายเป็นเมืองร้าง สิรกัปก็ได้กลายเป็นเมืองหลักของแคว้นตักศิลาในศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสตกาล
ดร. อัชราฟ ข่าน ผู้อำนวยการสถาบันอารยธรรมเอเชียตักศิลา ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ กล่าวว่าเมืองนี้ได้รับอิทธิพลอย่างมาจากหลักการวางผังเมืองของชาวกรีก ที่ถูกนำมาใช้หลังการเข้ามาของชาวกรีกจากการพิชิตดินแดนตะวันออกของอเล็กซานเดอร์มหาราชในศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ โดยกษัตริย์เดเมตริอุสคิดว่าตนเองเป็นชาวกรีก และได้สร้างผังเมืองตามแบบแผนฮิปโปดาเมียน (มีลักษณะเป็นตารางหมากรุก) เมืองสิรกัปได้ขยายออกในสมัยกษัตริย์กอนโดฟาเรส ที่ 1 แห่งราชอาณาจักรอินโด-ปาร์เธียน ผู้สร้างสถูปนกอินทรีสองหัวอันโด่งดังและวิหารแห่งดวงอาทิตย์
ปูชนียสถานตักศิลาแห่งนี้ ได้สะท้อนให้เห็นถึงลักษณะความหลากหลายทางวัฒนธรรมของราชอาณาจักรอินโด-กรีก ซึ่งไม่มีเพียงแค่ในบริเวณดินแดนปัญจาบเท่านั้น ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ แต่ยังรวมถึงคันธาระ อาราโชเซีย และบางส่วนของหุบเขาคงคาด้วย
ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ : ซากเมืองโบราณสิรกัป
ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ : ซากเมืองโบราณสิรกัป
สภาพโดยรวมของเมืองสิรกัป
มีการค้นพบโคมไฟสมัยก่อนคริสตกาลจากวัดเชนในพื้นที่ ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ นอกจากนี้สิรกัปมีผังเมืองที่ได้รับการวางผังอย่างดี มีรูปทรงผังที่สมมาตรและมีถนนตัดกันเป็นตารางหมากรุกแบบเดียวกับเมืองอื่นๆ ในยุคกรีกโบราณ เมืองสิรกัปมีป้อมปราการหรือพื้นที่สูงเพื่อเฝ้าระวังหลายจุดภายในอาณาเขตป้องกันของเมือง ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ และถนนในเมืองก็มีความเป็นระเบียบมากถนนในเมืองเนินภีร์ซึ่งเป็นเมืองแรกของตักศิลา ถนนสายหลักทอดยาวกลางเมืองแนวเหนือ-ใต้ ล้อมรอบโครงสร้างทางสถาปัตยกรรมต่างๆ เช่น ศาสนสถาน บ้านเรือน ร้านค้า สถานที่สักการะ และสถูป ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ ส่วนทางด้านตะวันออกของถนนมี สถูปนกอินทรีสองหัว วัดอัปสิดาล เป็นพุทธสถานที่สร้างขึ้นในลานกว้าง มีอุโบสถทรงสี่เหลี่ยมมีคูหาหลายห้องที่พระภิกษุใช้งาน ซึ่งถูกทำลายลงหลังเกิดแผ่นดินไหวในปี ค.ศ. 30 และพระราชวังสิรกัปที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ มีจารึกอักษรอะราเมอิกของพระเจ้าอโศกมหาราช รวมถึงสิ่งประดิษฐ์อื่นๆ เช่น เหรียญ เครื่องประดับ ถาดรองกระโถนอุจจาระ และสิ่งของในครัวเรือนที่ค้นพบในเมืองสิรกัปทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ ล้วนบ่งบอกถึงการติดต่อทางวัฒนธรรมและการแลกเปลี่ยนกับภูมิภาคตะวันตกและเมดิเตอร์เรเนียน
เรื่องราวที่เป็นข้อความยังระบุถึงสิ่งต่างๆ เช่น กิจการของนักบุญโทมัส (Act of Thomas) อัครสาวกพระเยซูที่ได้เดินทางมาที่เมืองสิรกัปในปี ค.ศ. 40 และพบว่าตนเองกำลังรับใช้กษัตริย์กอนโดฟอเรสแห่งราชอาณาจักรอินโด-ปาร์เธียน ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ นอกจากนี้ยังมีเรื่องการเดินทางในนิยายของอะพอลโลเนียสแห่งทยาน่า (Apollonius of Tyana) ไปยังเมืองตักศิลาในศตวรรษที่ 1 ซึ่งเขาได้กล่าวว่าเมืองสิรกัปมีขนาดใหญ่เท่ากับเมืองนีนะเวห์ เมืองหลวงของอาณาจักรอัสซีเรีย ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ และมีป้อมปราการค่อนข้างดีตามแบบเมืองกรีก ซึ่งแนวซากปรักหักพังเคยเป็นกำแพงป้องกันเมืองสิรกัป ที่มีความหนา 6 เมตร ยาว 5 กิโลเมตร ก่อสร้างจากเศษหินปูนขนาดต่างๆ ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของยุคกรีก
ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ : ซากโบราณสถานในเมืองโบราณสิรกัป
ทัวร์คาราโครัมไฮเวย์ : ซากโบราณสถานในเมืองโบราณสิรกัป
